Ήρθε ο Μάης

1ΜΑΙΟΥ

Το πρωτομαγιάτικο στεφάνι

Ένα από τα πιο γνωστά έθιμα που εξακολουθεί να μας συνδέει με την παραδοσιακή Πρωτομαγιά, μια γιορτή της άνοιξης και της φύσης με πανάρχαιες ρίζες, είναι το πρωτομαγιάτικο στεφάνι.

Ο εορτασμός της Πρωτομαγιάς συνδέεται με την ανθρώπινη χαρά για την άνοιξη και τη βλάστηση. Απότοκο των δοξασιών αυτών είναι το μαγιάτικο στεφάνι που φτιάχνεται από διάφορα άνθη και καρπούς και κρεμιέται στην πόρτα των σπιτιών.

Το μάζεμα των λουλουδιών για το πρωτομαγιάτικο στεφάνι, ενισχύει στη σημερινή εποχή τις σχέσεις του ανθρώπου με τη φύση, από την οποία οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί λόγω του τρόπου ζωής των σύγχρονων πόλεων.

Στα μέρη της Μικράς Ασίας, σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα στάχυ για την καλή σοδειά. Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως του Αϊ ? Γιαννιού του Θεριστή και τότε, το καίγανε στις φωτιές του αγίου.

Μαγιάτικο στεφάνι από την Αρχαιότητα...

Η ανθοφορία της φύσης ταυτίζεται με ένα έθιμο που «κατάγεται» από τα Ανθεστήρια και παραμένει σχεδόν αναλλοίωτο ως σήμερα

Χρονολογικά τελευταίος μήνας της άνοιξης ο Μάιος, είναι όμως εκείνος ο μήνας που έχει ταυτιστεί με την καρποφορία και την ανθοφορία της φύσης. Ο καιρός γίνεται όλο και πιο καλοκαιρινός - όπως μάλιστα το αντιλαμβανόμαστε και σήμερα - με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει και τις ανοιξιάτικες μυρωδιές από τα άνθη των δένδρων και των λουλουδιών να μεθούν την ατμόσφαιρα.

Γι' αυτό και το πλέον παραδοσιακό αλλά και τυπικό έθιμο της πρώτης ημέρας του μήνα είναι το μαγιάτικο στεφάνι. Την Πρωτομαγιά το βρίσκουμε σε κάθε ελληνικό σπίτι, κρεμασμένο στο μπαλκόνι ή στην εξώπορτα, σε όλη τη χώρα. Οι ρίζες του προέρχονται από την Αρχαιότητα, καθώς στην ιερή πομπή των Ανθεστηρίων οι Αθηναίοι βάδιζαν προς τον ναό του Παρθενώνα κρατώντας κάνιστρα με άνθη. Εκτός όμως από τη λατρευτική πομπή, κατά τη διάρκεια των Θαργηλίων - εορτή για τον Θαργηλιώνα, μήνα αντίστοιχο με τον Μάιο - σχημάτιζαν λατρευτική πομπή προς τιμήν του Ηλιου και των Ωρών, δηλαδή των εποχών που συντελούσαν στην ωρίμανση των καρπών. Παράλληλα γιόρταζαν και την επιστροφή της Περσεφόνης από τον Αδη, σημάδι ότι ανθίζει ξανά η φύση, μιας και η μητέρα της, η Δήμητρα - θεά της γονιμότητας και της γης - χαιρόταν, με αποτέλεσμα την καλοκαιρία και την αναγέννηση της φύσης.

Σε αυτή την πομπή οι πιστοί κρατούσαν ένα πράσινο κλαδί ελιάς και επάνω σε αυτό κρεμούσαν καρπούς όπως σύκα αλλά και μικρά φλασκιά με κρασί, λάδι και μέλι. Μετέπειτα το κλαδί αυτό αντικαταστάθηκε από κλαδιά οπωροφόρων δέντρων, στα οποία κρέμονταν πορτοκάλια και λεμόνια.

Πώς να φτιάξετε τον δικό σας Μάη

Για να φτιάξετε το δικό σας μαγιάτικο στεφάνι χρειάζεται μόνο καλή διάθεση, δημιουργικότητα, φαντασία και, φυσικά, αρκετά πολύχρωμα λουλούδια. Αφού μαζέψετε λοιπόν τα λουλούδια και την απαραίτητη διακοσμητική πρασινάδα της αρεσκείας σας, τα συγκεντρώνετε σε μικρά μπουκετάκια. Στη συνέχεια θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα στρογγυλό στεφάνι από ευλύγιστα κλαδιά - συνήθως λυγαριάς. Επειτα με σπάγκο ή λεπτά συρματάκια δένετε τα μπουκετάκια πάνω στον ξύλινο σκελετό. Συνεχίζετε τη διαδικασία ώσπου να καλύψετε όλη την επιφάνεια του στεφανιού σας.

Ισως για πολλούς η πιο εύκολη λύση για τον Μάη είναι να τον αγοράσουν είτε από το πλησιέστερο ανθοπωλείο είτε από κάποια έκθεση ανθοκομίας που λαμβάνει χώρα αυτές τις ημέρες. Επειδή όμως η ημέρα της Πρωτομαγιάς είναι ημέρα αργίας και οι οικογένειες εκδράμουν, είναι η ιδανική ευκαιρία για να μαζέψετε και τα λουλούδια της επιλογής σας, δημιουργώντας ένα οικονομικό στεφάνι της αρεσκείας της.